Τι είναι η ασβεστοποιός τενοντίτιδα;
Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα είναι μια πάθηση των τενόντων του ώμου, η οποία προσβάλλει συνήθως άτομα μετά την ηλικία των 40 ετών. Κύριο χαρακτηριστικό της είναι η εναπόθεση και συσσώρευση αλάτων ασβεστίου (κρυστάλλων υδροξυαπατίτη) στους τένοντες του στροφικού πετάλου του ώμου. Η εναπόθεση αυτή αφορά, συνήθως, τον τένοντα του υπερακανθίου και λιγότερο συχνά τους άλλους, τον υπακάνθιο, τον ελάσσονα στρογγύλο και τον υποπλάτιο(οι 4 τένοντες, που σχηματίζουν το στροφικό πέταλο). Παρόμοιες αλλοιώσεις παρατηρούμε σε τένοντες και συνδέσμους και σε άλλα μέρη του σώματος, όπως είναι η ποδοκνημική, το γόνατο, το ισχίο και ο αγκώνας.
Από τι προκαλείται η ασβεστοποιός τενοντίτιδα;
Τα ακριβή αίτια της ασβεστοποιού τενοντίτιδας δεν τα γνωρίζουμε, αλλά πιστεύεται πως οι συχνοί και επανειλημμένοι μικροτραυματισμοί, η τοπική ισχαιμία στους τένοντες του στροφικού πετάλου, η οποία αποτελεί φυσιολογικό μέρος της διαδικασίας γήρανσης και μηχανικοί παράγοντες, όπως το σύνδρομο πρόσκρουσης, μπορούν να οδηγήσουν σε ινοχόνδρινη μεταπλασία και σε εναπόθεση κρυστάλλων ασβεστίου από τα χονδροκύτταρα. Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα παρουσιάζει δύο στάδια:
- Το προασβεστοποιό στάδιο (στάδιο διαμόρφωσης), το οποίο χαρακτηρίζεται από την εναπόθεση αλάτων ασβεστίου, συγκεκριμένα υδροξυαπατίτη, στους τένοντες του στροφικού πετάλου του ώμου και συχνότερα στον τένοντα του υπερακανθίου. Αυτά, σε αυτό το στάδιο, είναι συνήθως ασυμπτωματικά για πάρα πολύ καιρό (φάση ηρεμίας) και τις περισσότερες φορές πρόκειται για ομογενείς, στρογγυλές αποτιτανώσεις με υλικό σαν κιμωλία.
- Το μετασβεστοποίο στάδιο (στάδιο απορρόφησης), το οποίο χαρακτηρίζεται από την απορρόφηση των κρυστάλλων μέσω φαγοκυττάρωσης και την αγγειακή διείσδυση, που είναι κλινικά και η πιο επώδυνη φάση. Στο στάδιο αυτό οι αποτιτανώσεις είναι άμορφες, νεφελώδεις, με υλικό σαν οδοντόπαστα και χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά έντονο πόνο.
Ποιοι πάσχουν συχνότερα από ασβεστοποιό τενοντίτιδα;
Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα παρουσιάζεται συνήθως σε άτομα ηλικίας 30 με 50 ετών,συχνότερα σε γυναίκες από ότι σε άνδρες,σε ασθενείς με ενδοκρινολογικά προβλήματα, όπως ο διαβήτης,παθήσεις του θυρεοειδούς και των παραθυρεοειδών αδένων,των νεφρών και όταν συνυπάρχει ουρική αρθρίτιδα. Η επικρατούσα άποψη είναι, όπως αναφέραμε, ότι πρόκειται για μια σταδιακή τενοντοπάθεια, κατά την οποία ο τένοντας μεταπλάσσεται σε ινοχόνδρινο ιστό και τελικώς ασβεστοποιείται.
Ποια συμπτώματα παρουσιάζει η ασβεστοποιός τενοντίτιδα;
Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα παρουσιάζει πόνο κατά τη διάρκεια και των δύο σταδίων, αλλά είναι συνήθως εντονότερος κατά το στάδιο της απορρόφησης. Ο λόγος που ο πόνος είναι πιο έντονος στο δεύτερο στάδιο είναι επειδή οι κρύσταλλοι του ασβεστίου βρίσκονται υπό πίεση στο εσωτερικό του τένοντα. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί οι ασθενείς να είναι ασυμπτωματικοί και να αποκαλυφθεί η ασβέστωση στον τένοντα τυχαία σε κάποια ακτινογραφία του θώρακα.
Πώς διαγιγνώσκεται η ασβεστοποιός τενοντίτιδα;
Ο ορθοπαιδικός θα διαπιστώσει κατά τον κλινικό έλεγχο την ευαισθησία του χεριού. Καθώς το χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι ο πόνος, στην ψηλάφηση οι ασθενείς παρουσιάζουν τοπική ευαισθησία ειδικότερα στην περιοχή του ώμου, όπου εντοπίζονται οι εναποθέσεις του ασβεστίου. Μερικές φορές ο πόνος είναι έντονος τη νύχτα, δεν αφήνει τον ασθενή να κοιμηθεί και προκαλεί δυσκαμψία και μείωση του εύρους κίνησης της άρθρωσης του ώμου. Ακόμα, μπορεί να ζητηθούν από τον ορθοπαιδικό και απεικονιστικές εξετάσεις. Με μια απλή ακτινογραφία μπορούμε να δούμε την εναπόθεση των κρυστάλλων του ασβεστίου. Με τον υπέρηχο και τη μαγνητική τομογραφία αποκαλύπτονται με μεγαλύτερη ακρίβεια η επασβέστωση και η παθολογία όλης της πάσχουσας περιοχής.
Πως αντιμετωπίζεται η ασβεστοποιός τενοντίτιδα;
Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα αντιμετωπίζεται αρχικά συντηρητικά χωρίς χειρουργείο, με αντιφλεγμονώδη φάρμακα, παρακέντηση της εστίας ασβεστίου. Κατά την παρακέντηση γίνεται προσπάθεια επαναρρόφησης του ασβεστίου με ειδική βελόνα σε συνδυασμό με τοπικό αναισθητικό και επακόλουθη έγχυση κορτικοστεροειδών στον ώμο. Συνήθως η βελτίωση είναι άμεση και θεαματική, τα συμπτώματα υποχωρούν γρήγορα και η αποκατάσταση είναι πλήρης σε 3 εβδομάδες.
Όταν η συντηρητική αγωγή δεν αποδώσει και η περίπτωση είναι χρόνια, τότε θα χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση, η οποία στον ώμο ονομάζεται αρθροσκόπηση. Γίνεται χωρίς τομές, από μικρές οπές που ονομάζονται πύλες, αφαιρείται το ασβέστιο και επιδιορθώνονται οι βλάβες των τενόντων. Τελικά ο ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα (ημερήσια νοσηλεία, ελάχιστη επεμβατικότητα και γρήγορη αποκατάσταση).